Horror - film a gra. Jak to na mnie działa

Lubimy się bać. No może nie wszyscy, ale na pewno bardzo dużo osób, bo inaczej nie powstawałoby tyle horrorów. A tych, jak wiadomo, nie brakuje. Czy jednak film grozy potrafi przestraszyć w równym stopniu co reprezentująca ten gatunek gra? Dawniej, gdy wirtualna branża jeszcze nie istniała bądź dopiero raczkowała, takie pytanie nie wchodziło oczywiście w rachubę. Teraz zaś jak najbardziej ma ono rację bytu.

Nie będę owijać w bawełnę i od razu zdradzę, co częściej potrafi mnie przerazić. Osobiście bardziej skłaniam się ku grom, aczkolwiek wcale nie odmawiam filmom umiejętności straszenia. Co zatem sprawia, iż silniej oddziałuje na mnie groza wiejąca z komputera bądź konsoli? W tym miejscu muszę odwołać się do zjawiska immersji w grach. Wykreowane przez deweloperów światy posiadają taki atut, że bezpośrednio angażują odbiorców, stawiając przed koniecznością interakcji z wirtualnym otoczeniem.

Mimo że nie zatracamy się całkowicie i nie mylimy iluzji z rzeczywistością, w trakcie rozgrywki wcielamy się w jakąś postać. Po części odpowiadamy więc za jej losy, nawet jeśli ściśle podążamy ścieżką wytyczoną przez twórców danej produkcji. W związku z powyższym, poniekąd utożsamiamy się z naszym wirtualnym alter ego. Tak przynajmniej jest w moim przypadku. Chociaż zdaję sobie sprawę, że siedzę bezpiecznie przed monitorem, dość ograne „jump scares” umieją mi niekiedy solidnie napędzić stracha, zwłaszcza gdy o odpowiedni klimat dbają dodatkowo takie elementy jak lokacje czy fabuła.

Swego czasu tak wczułam się przy sesji z Penumbrą, że doprowadziło to do zabawnej sytuacji. W chwili owego zajścia nie było mi jednak zbytnio do śmiechu. Mianowicie grałam sobie w drugą część słynnej serii autorstwa studia Frictional Games. Kto miał styczność z tą pozycją, ten wie, iż to kawał porządnego horroru. W każdym razie, Czarna plaga, czyli druga odsłona cyklu, niejednokrotnie wywołała ciarki na moich plecach, a gdy w pewnym momencie musiałam przed czymś (lub przed kimś) uciekać, nagle zadźwięczał sygnał wiadomości na GG. Normalnie myślałam, że zostanę zawału! Tak się zaangażowałam, że zapomniałam o włączonym komunikatorze. Niespodziewany i niewinny w gruncie rzeczy dźwięk wprawił mnie niemalże w stan szoku.

Co natomiast z filmami? Jak wspomniałam wcześniej, X muza również ma dużo do powiedzenia w dziedzinie wzbudzania lęku, i to nie tylko dlatego, że jest starszym stażem medium. Jeżeli twórcy danego obrazu zadbali o zbudowanie sugestywnej atmosfery, nie pozostanie to bez wpływu na widzów. Oglądając film, co prawda nie wczuwam się w rolę głównego bohatera niczym w grach, lecz zdarza się, że udany seans owocuje niepokojącymi wrażeniami. Przykłady? Weźmy choćby „Kobietę w czerni” z Danielem Radcliffem, kultowe „Coś” Johna Carpentera albo amerykańskie „rimejki” „Klątwy” czy „Kręgu” (pierwsze odsłony obu wywodzących się z Azji serii).

Na koniec pozwolę sobie na małą, acz dość istotną dygresję. Filmowe horrory działały na mnie bardzo podobnie do gier, ale w dzieciństwie. Nie chodzi tyle o identyfikację z postacią, co lęk przed fikcyjnym zagrożeniem, urastającym do rangi realnego niebezpieczeństwa. Wiadomo, percepcja małego dziecka różni się od spostrzegania u dorosłego człowieka. W oczach szkrabów różne rzeczy często wydają się większe lub/i groźniejsze niż w rzeczywistości. Ech, nie bez powodu horrory omijane są w propozycjach familijnej rozrywki.